- Подробности
- Просмотров: 69
Dollar kursi bugun: Geosiyosiy burilish va O‘zbekiston uchun tahlil
Global moliya maydonida kechayotgan so'nggi voqealar dollar kursiga bevosita ta'sir qilmoqda. Quyida FZT qarori, AQSH–Xitoy kelishuvi va oltin narxi pasayishining O‘zbekiston valyuta bozoriga qanday ta'sir qilishini batafsil tahlil qilamiz.
1. FZTning foiz qarori va uning bozorlarga ta'siri
AQSh Federal Zaxira tizimi (FZT) foiz stavkasini 25 bazaviy punktga pasaytirib, 3,75–4% darajasida qoldirdi va kvantitativ qisqartirish (QT) dasturini yakunladi. Bu qaror investorlarda xavfga bo'lgan munosabatni o'zgartirdi: bir tomondan dollarni zaiflashtirish kutilgan, lekin bozorda — bu yangilikni ko'pchilik kutgan va oldindan baholangan edi.
2. AQSH–Xitoy uchrashuvi va global barqarorlik
Tramp va Si Szinpin o'rtasidagi muzokaralar, xususan noyob yer elementlari va muhim minerallar sohasidagi kelishuv, shuningdek Xitoyning fentanilga qarshi kurashdagi siyosati — bozorda xavflarni kamaytirdi. Savdo tariflarining qisman pasayishi va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining qayta sotib olinishi — iqtisodiy aloqalarni yumshatib, bozorlar uchun ijobiy signal berdi.
3. Nega oltin narxi tez sur'atda pasaydi?
So'nggi pasayish bir nechta omillar bilan izohlanadi:
- FZT qarori oldindan bozor tomonidan singdirilgan — investorlar foyda olish uchun oltinni sotdi.
- AQSH iqtisodiy ko'rsatkichlari kutilganidan yaxshiroq chiqishi dollarning mustahkamlanishiga olib keldi.
- Geosiyosiy xavf pasayishi — investitsiyalar "risk-on" aktivlarga yo'naltirildi.
- Xitoyning oltin importi kamaygani — global talabga bosim yaratdi.
4. Bu o'zgarishlar O'zbekiston uchun nima anglatadi?
O‘zbekiston valutasi — so'm — global oqimlarga sezgir. Quyidagi oddiy jadval asosiy kanallarni ko‘rsatadi:
| Oqim | Tasiri |
|---|---|
| FZT foiz pasayishi | Dollar zaiflashishi → So'mga ijobiy ta'sir (sekin va kechikish bilan) |
| AQSH–Xitoy tinchligi | Risk appetite oshishi → Xalqaro investorlar aksiyalarga o'tadi |
| Oltin narxining pasayishi | Eksport tushumiga ta'siri → ba'zi holatlarda so'mni qo'llab- quvvatlaydi |
Qisqacha: dollar kursi bugun qisqa muddatda nisbatan barqaror bo'lishi mumkin, lekin kelajakdagi o'zgarishlar jahon iqtisodiy ko'rsatkichlariga bog'liq.
5. Amaliy tavsiyalar — kimga va nima uchun muhim?
- Importchilar: Kredit va narx strategiyalarini qayta ko'rib chiqish; zaxira valyutasini diversifikatsiya qilish.
- Eksportchilar: Valyuta riskini rejalashni ko'rib chiqish; oltin va neft narxlaridagi imkoniyatlarni tahlil qilish.
- Ishlab chaqiruvchilar va oddiy fuqarolar: Katta miqdordagi valyuta sotib olishni hozircha kechiktirish yoki foiz/omadlarni taqqoslash.
Xulosa
Global siyosiy burilishlar — FZT qarori va AQSH–Xitoy kelishuvi — dollar kursiga bevosita ta'sir ko'rsatmoqda. O‘zbekiston sharoitida bu ta'sir asosan o'rta muddatda seziladi: import, eksport va zaxira siyosatlaridagi o'zgarishlar orqali so'm qiymati o'zgaradi.
Dollar kursi bugun — to'liq yangiliklar va prognozlar- Подробности
- Просмотров: 528
Trump Gold Card – Ўзбекистон сармоядорлари учун янги имконият
2025 йил 19 сентябр куни АҚШ президенти Доналд Трамп янги дастурни эълон қилди — Trump Gold Card. Бу дастур орқали жисмоний шахслар ва корпорациялар катта маблағ сарфлаб, Америкада доимий яшаш ҳуқуқини анъанавий Green Card жараёнидан тезроқ олиш имкониятига эга бўлади.
- Подробности
- Просмотров: 685
Картадан картaга ўтказмалар (P2P) — Ўзбекистон
Бугунги кунда кўпгина банк иловалари орқали Uzcard карталари иштирокидаги (Uzcard-Uzcard, Uzcard-Humo, Humo-Uzcard) пул ўтказмаларини бир ой давмида белгиланган лимит доирасида бепул амалга ошириш мумкин. Қуйидаги банк иловаларида ойига маълум миқдоргача комиссиясиз ўтказма амалга ошириш имкониятини беради:
| Илова / Банк | Ойига комиссиясиз лимит | Лимитдан ошганда комиссия |
|---|---|---|
| OQ | 1 млн сўмгача | Тўлиқ суммадан 0.5 % |
| Paynet | 3 млн сўмгача (фаоллаштирилган пакет билан) | 0.1 % |
| Хазна | 5 млн сўмгача | 0.5 % |
| Mavrid | 3 млн сўмгача | 0.5 % |
| Milliy | 3 млн сўмгача | 0.5 % |
| SQB Mobile | 5 млн сўмгача | 0.5 % |
| Anorbank | 5 млн сўм (2 ой давомида янги фойдаланувчилар учун) | 0.5 % |
| Sello SuperApp | 5 млн сўм | 0.7 % |
| Alif Mobi | 1 млн сўм | 0.3 % |
| Smartbank | 5 млн сўм | 0.5 % |
| Chakanapay | 10 млн сўм | 0.35 % |
| Hamkor | 5 млн сўм | 0.25 % |
| Humans | 1 млн сўм | 0.49 % |
| Бошқа банклар: InfinBank, Universalbank, Asakabank, Multicard, Agrobank Mobile, MyTuron, Ipak Yo‘li Mobile, Zoomrad, Octo-Mobile, Alliance, TBC UZ, Payme, A-Pay, Limon Pay ва бошқалар — комиссия 0.25 % дан 1 % гача. |
Тавсиялар ва якуний изоҳлар
-
Ойига комиссиясиз лимит мавжуд, лекин ҳар бир банкда бу лимит ва кейинги ставка фарқли. Масалан: Chakanapay — ойига 10 млн сўмгача 0 %, кейин 0.35 %; OQ иловасида эса ойига 1 млн сўмгача 0 %, ортганда эса тўлиқ суммадан 0.5 % ечилади.
-
Комиссиясиз лимитлардан максимал фойда олиш учун ой бошида режалаштирилган ўтказмаларни битта ёки биринчи транзакцияларда бажариш қулайроқ бўлади.
-
Масофавий идентификация (онлайн рўйхатдан ўтиш) зарур бўлиши мумкин, айниқса SQB Mobile, Sello, Alif Mobi каби иловаларда.
Humo карталари ўртасидаги ўтказмаларни кўпчилик банк иловалари орқали комиссия тўловларисиз амалга ошириш йўлга қўйилган.
Комиссиясиз иловалар орасидан сизга қулай лимит ва тарифларни танлаб, самарали фойдаланиш — энг тежамкор ечимдир.
- Подробности
- Просмотров: 699
Morgan Stanley ФРС ставкасини пасайтиришини прогноз қилмоқда
Morgan Stanley ўз прогнозини қайта кўриб чиқди: энди 2025 йил сентябр ва декабр ойларида ФРС асосий ставкани 25 базис пунктига икки марта пасайтириши кутилмоқда.
Бу янгилик жаҳон молия бозорларига ҳам, шу жумладан доллар курсининг Ўзбекистондаги барқарорлигига ҳам маълум миқдорда таъсир кўрсатиши мумкин. Яъни доллар курси яна пасайиши мумкин.
ФРС (АҚШ Федерал Резерв Тизими) ставкасининг пасайиши Ўзбекистондаги доллар курсини билвосита таъсир қилиши мумкин, лекин боғлиқлик доим ҳам тўғридан-тўғри эмас. Қадамма-қадам тушунтираман:
-
Долларнинг глобал таъсири
-
ФРС ставкаси пасайганда, доллар одатда жаҳон бозорларида кучсизланади, чунки инвесторлар учун долларда актив сақлаш камроқ фойдали бўлади (даромаддорлик пасаяди).
-
Бу ҳолат олтин, нефть ва бошқа хомашё товарлари нархининг ўсишига олиб келиши мумкин, чунки улар одатда долларда баҳоланади.
-
-
Ривожланаётган мамлакатлар валютасига (жумладан Ўзбекистонга) таъсири
-
Кучсиз доллар ривожланаётган мамлакатлар валюталарини нисбатан барқарор ёки кучлироқ қилади.
-
Инвесторлар бошқа мамлакатларда даромад излай бошлайдилар (шу жумладан ривожланаётган бозорлар облигацияларида).
-
-
Ўзбекистонга тўғридан-тўғри таъсири
-
Ўзбекистонда доллар курси асосан экспорт-импорт баланси, меҳнат муҳожирлари пул ўтказмалари, олтин-валюта захиралари ва Марказий банк сиёсатига боғлиқ.
-
Агар доллар жаҳонда пасайса, сумга босим камаяди ва унинг барқарорлиги ошиши мумкин.
-
Лекин агар Ўзбекистонда импорт ва долларга талаб юқори бўлса (масалан, кузда ўқув йили олдидан ёки қишда энергия ресурслари учун), ҳатто жаҳонда кучсиз доллар ҳам сумнинг мустаҳкамланишига олиб келмаслиги мумкин.
-
-
Хулоса
-
ФРС ставкаси пасайиши → жаҳонда доллар кучсизланади.
-
Ўзбекистон учун бу доллар/сум курси ўсишининг секинлашиши ёки вақтинчалик барқарорлашуви дегани бўлиши мумкин.
-
Лекин ҳал қилувчи омиллар – бу Ўзбекистоннинг ички шароитлари (олтин, муҳожирлар пул ўтказмалари, импорт, Марказий банк сиёсати).
-
- Подробности
- Просмотров: 1587
ЯНДЕКС МАРКЕТ — ЯНГИ МИЖОЗЛАР УЧУН СУПЕР ТАКЛИФ!
Россияда машҳур бўлган ва миллионлаб одамлар ишонадиган Яндекс Маркет энди Ўзбекистон фойдаланувчилари учун ҳам қулай таклиф тайёрлади! Агар ҳали ҳеч қачон бу хизмат орқали буюртма бермаган бўлсангиз, сизда катта чегирма олиш имконияти бор!
- Подробности
- Просмотров: 766
Жанубий Кореяда ўзбекистонликлар сони 98,4 минг нафардан ошди
2025 йил июн ойи охири холатига кўра Жанубий Кореяда 98,4 минг нафардан ортиқ ўзбекистонлик ишлаб ва яшаб келмоқда. Бу ҳақда The Korea Times нашри маълум қилди.
- Подробности
- Просмотров: 643
Yandex Telegram каналлар орқали даромад топишни осонлаштирмоқда
2023 йил июль ойидан бери Telegram-каналларда пул ишлаш имкониятини синаб кўраётган «Yandex» шу вақт ичида канал эгаларига жами 3,5 миллион доллар тўлаганини компания Forbes'га маълум қилди.
- Подробности
- Просмотров: 802
Ўзбекистонлик иқтисодчи Юлий Юсупов сўм курсидаги сўнгги ўзгаришлар юзасидан фикр билдириб, «Сўм мустаҳкамланаётгани йўқ»лигини таъкидлади.
Журналистлар мендан сўрашяпти: сўм мустаҳкамланаётганини қандай тушунтирса бўлади?
Жавоб шундай: ҳеч қандай мустаҳкамланиш йўқ. Бу — долларнинг қулаши.
- Подробности
- Просмотров: 931
Citibank экспертларига кўра, олтиннинг узоқ давом этган ўсиш даври якун топмоқда ва келажакда унинг нархи бир унция учун $3 000 белгисидан пастга тушиши эҳтимоли бор. Банкнинг фикрича, ҳозирча геосиёсий хатарлар ва АҚШдаги бюджет билан боғлиқ муаммолар туфайли нархлар юқори даражада туриб туриши мумкин.
- Подробности
- Просмотров: 699
Ўзбекистоннинг олтин-валюта захиралари 1 июн ҳолатига кўра рекорд даражадаги 49,6 миллиард долларга етди
Ўзбекистоннинг олтин-валюта захиралари 1-июн куни илк бор максимал 49,6 миллиард долларга етди. Ой давомида мамлакатимизнинг қимматбаҳо металлар ва хорижий валютадаги активлари 0,81 фоизга ошди.
